شرکت سهامی خاص
دو نسخه اساسنامه شرکت سهامی خاص که تکمیل شده و تمامی صفحات آن به امضاء کلیه سهامداران رسیده باشد
دو نسخه اظهار نامه که توسط سرمایه گذار تکمیل شده و ذیل آن به امضاء کلیه سهامداران رسیده باشد .
دو نسخه صورتجلسه مجمع عمومی مؤسس که ذیل آن توسط سهامداران و بازرسان امضاء شده باشد .
دو نسخه صورتجلسه اولین جلسه هیئت مدیره که به امضاء کلیه اعضاء رسیده باشد
تصویر صفحه اول شناسنامه و کارت ملی سهامداران ، مدیران و بازرسان ( در صورتیکه سهامداران خارجی باشد تصویر گذرنامه ایشان ارائه گردد )
گواهی بانکی دال بر تأدیه حداقل 35 % سرمایه به یکی از بانکهای منطقه به نام شرکت در شرف تاسیس ( در صورتیکه تمام یا بخشی از سرمایه شرکت آورده غیر نقدی باشد ارائه ارزیابی قیمت آورده غیر نقدی کارشناس رسمی الزامی است )
دریافت مجوز فعالیت اقتصادی از معاونت سرمایه گذاری سازمان
ارائه تأییدیه پرداخت هزینه حق الثبت
چنانچه سرمایه گذار شخصیت حقوقی باشد ارائه تصویر مصدق اسناد و مدارک ثبتی آن ضروری است .
شرکتهای سهامی خاص
1- اظهارنامه ثبت شرکت سهامی خاص (دو نسخه )
2- صورتجلسه مجمع عمومی موسس (دو نسخه )
3- صورتجلسه هیأت مدیره (دو نسخه )
4- اساسنامه شرکت در شرف تاسیس (دو نسخه )
5- فهرست سهامداران و تعیین مقدار سهم آنها و درصد پرداخت سهم
6- گواهی بانکی نزد یکی از بانکهای مستقر در منطقه مبنی بر تودیع حداقل 35% سرمایه
شرکت با مسئولیت محدود
صورتجلسه مجمع عمومی موسس (دو نسخه )
صورتجلسه هیأت مدیره (دو نسخه )
اساسنامه شرکت در شرف تاسیس (دو نسخه )
شرکتنامه و تقاضانامه ثبت شرکت (دو نسخه )
موسسه غیر تجاری
صورتجلسه مجمع عمومی موسس (دو نسخه )
صورتجلسه هیأت مدیره (دو نسخه )
اساسنامه شرکت در شرف تاسیس (دو نسخه )
شرکتنامه و تقاضانامه ثبت شرکت (دو نسخه )
ثبت شعبات و نمایندگی اشخاص حقوقی خارجی
صورتجلسه مجمع عمومی موسس (دو نسخه )
صورتجلسه هیأت مدیره (دو نسخه )
اساسنامه شرکت در شرف تاسیس (دو نسخه )
شرکتنامه و تقاضانامه ثبت شرکت (دو نسخه )
ثبت شعبات و نمایندگی اشخاص حقوقی خارجی
اظهارنامه ثبت (دو نسخه )
اصل مجوز تاسیس شعبه یا اختیار نامه نمایندگی
رونوشت مصدق سند ثبت شرکت یا موسسه خارجی
اساسنامه مصدق شرکت یا موسسه خارجی
فتوکپی مصدق اظهارنامه/ تقاضانامه ثبت شخص حقوقی خارجی
ارائه آخرین ترازنامه مالی شرکت یا موسسه خارجی
کلیه مدارک فوق باید توسط مقامات صلاحیت دار کشور متبوع تصدیق شده و به تصدیق نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در آن کشور و در نهایت به تصدیق وزارت امور
خارجه جمهوری اسلامی ایران رسیده و سپس توسط مترجم رسمی به زبان رسمی فارسی ترجمه گردد.
وجوه افتراق شرکت سهامی خاص با مسئولیت محدود
در شرکت سهامی خاص حداقل 35% سرمایه باید نقداً در یکی از شعب بانکهای منطقه تودیع و گواهی مربوطه ارائه و 65% در تعهد سهامداران باشد در صورتیکه در شرکت با مسئولیت محدود باید ابتدا کل سرمایه توسط شرکا پرداخت گردد.
انتخاب بازرسان اصلی و علی البدل در شرکت سهامی خاص اجباری و در شرکت با مسئولیت محدود مدیران شرکت برای مدت زمان محدود یا نامحدود انتخاب می شوند.
سرمایه در شرکت سهامی خاص به سهام تقسیم و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی آنهاست. سرمایه در شرکت با مسئولیت محدود به سهام یا قطعات سهام تقسیم نمی شوند و شرکا فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات می باشند.
مدیران در شرکت سهامی خاص الزاماً بایستی سهامدار بوده و یا تعداد سهام وثیقه مقرر در اساسنامه را تهیه و به صندوق شرکت بپردازند.
مدیران در شرکت با مسئولیت محدود بصورت موظف یا غیر موظف که از بین شرکاء یا از خارج انتخاب می شوند انجام وظیفه خواهند نمود.
تقویم سهم الشرکه غیر نقدی در شرکت با مسئولیت محدود توسط شرکا صورت می گیرد . شرکا در این خصوص در مقابل اشخاص ثالث مسئولیت تضامنی دارند. تقویم آورده های غیر نقدی در شرکت سهامی خاص با کارشناس رسمی دادگستری خواهد بود .
تشکیل شرکت سهامی خاص
. مبحث اول تأسیس شرکت
قانون گذار برای تأسیس شرکت سهامی خاص تشریفات ساده ای را در ماده 20 لایحه قانونی 1347 مقرر کرده است. در ماده مزبور، اقدامات ذیل برای تشکیل شرکت کافی تلقی شده است:
1.امضای اساسنامه. شرکای شرکت سهامی خاص باید شخصاً یا از طریق وکیل، اساسنامه شرکت را امضا کنند. تهیه طرح اساسنامه و تصویب بعدی آن ضروری نیست؛ به دلیل آنکه برخلاف آنچه در مورد شرکت سهامی عام صدق می کند، در شرکت سهامی خاص اصولاً دوره تأسیس وجود ندارد و بنابراین، تدوین طرح اساسنامه که در شرکت سهامی عام وسیله ای است برای مطلع کردن پذیره نویسان از ماهیت شرکتی که قرار است ایجاد شود، در اینجا علت وجودی ندارد.
تعهد سرمایه. حداقل سرمایه شرکت سهامی خاص یک میلیون ریال است که باید تماماً تعهد شود و دست کم 35 درصد آن به حسابی که در بانک افتتاح می شود واریز گردد.
هرگاه قسمتی از سرمایه به صورت آورده غیرنقدی باشد، آورده مزبور باید به طور کامل تسلیم و تقویم شود. ارزیابی آن نیز باید با جلب نظر کارشناس رسمی وزارت دادگستری صورت گیرد. مع ذلک، تصویب ارزیابی مزبور، آن طور که در مورد شرکت سهامی عام مصداق دارد، در شرکت سهامی خاص مطرح نیست؛ زیرا در این نوع شرکت تشکیل مجمع عمومی مؤسس الزامی نیست. در ماده 82 لایحه قانونی 1347 ضمن بیان این نکته مقرر شده است: «نمی توان آورده غیرنقدی را به مبلغی بیش از ارزیابی کارشناس قبول نمود». این اقدام برای حفظ حقوق اشخاص ثالث است؛ زیرا ممکن است با توافق شرکا بر سر ارزیابی آورده غیرنقدی، اشخاص ثالث متضرر شوند.
تعهد شرکا به پرداخت سرمایه در شرکت سهامی خاص شکل خاصی ندارد و برخلاف آنچه در مورد شرکت سهامی عام گفتیم، شرکا نیاز ندارند، مانند پذیره نویسان شرکت سهامی عام، ورقه تعهد سهم را امضا کنند. مع ذلک، تعهد انها ممکن است به صورت ورقه تعهد هم باشد؛ برای مثال، در مواقعی که شرکا از یکدیگر دورند و می خواهند شرکت را به سرعت تشکیل دهند می توانند برای کسب تعهد از یکدیگر از این وسیله استفاده کنند. با این حال، در حین ثبت شرکت، همه آنان باید اظهار نامه مشعر بر تعهد کلیه سهام را امضا کنند، و الا مدارک ثبت شرکت ناقص خواهد بود(بند2 ماده 20 لایحه قانونی 1347).
انتخاب مدیران و بازرسان. شرط دیگر تشکیل شرکت سهامی خاص انتخاب مدیران و بازرسان شرکت است که لازم نیست در مجمع عمومی مؤسس برگزیده شوند. اما طبق قسمت اخیر ماده 17 لایحه قانونی 1347 ـ که در مورد شرکت سهامی عام لازم الاجراست ـ مدیران و بازرسان شرکت باید به طور کتبی قبول سمت کنند. شرایط دیگر انتخاب مدیران و بازرسان همان است که در مورد شرکتهای سهامی عام گفتیم.
مبحث دوم ثبت شرکت
اگر بخواهیم تشریفات شرکت سهامی خاص را نسبت به شرکت سهامی عام خلاصه کنیم باید بگوییم در مورد شرکت سهامی خاص، اولاً تشریفات پذیره نویسی وجود ندارد؛ ثانیاً ورقه تعهد وجود ندارد؛ ثالثاً تشکیل مجمع عمومی مؤسس لازم نیست. شرکت سهامی خاص بلافاصله پس از انجام دادن اقدامات مندرج در مبحث اول این بخش به وسیله مؤسسان، تشکیل می شود؛ یعنی امضای اساسنامه، تعهد کلیه سهام و پرداخت مبالغ نقدی لازم، انتخاب مدیران و بازرسان، و قبول سمت کتبی آنان. اگر چه ثبت شرکت در مرجع ثبت شرکتها برای انجام دادن برخی از اقدامات مهم، مانند استفاده از سرمایه شرکت ضروری است(ماده 22 لایحه قانونی 1347)، شخصیت حقوقی شرکت را ایجاد نمی کند؛ چه شرکت قبل از ثبت ایجاد شده است. چون قبلاض در مورد مشکلات ناشی از ایجاد شخصیت حقوقی شرکت سهامی قبل از ثبت صحبت کرده ایم، در این باره تکرار سخن نمی کنیم. مطابق ماده 20 لایحه قانونی 1347 برای ثبت شرکت سهامی خاص کافی است اظهارنامه ای به انضمام مدارک ذیل به مرجع ثبت شرکتها تسلیم شود:
1)اساسنامه شرکت که باید به امضای کلیه سهامداران رسیده باشد؛
2) اظهارنامه مشعر بر تعهد کلیه سهام و گواهینامه بانکی حاکی از تأدیه قسمت نقدی آن که نباید کمتر از 35 درصد کل سهام باشد. اظهارنامه مذکور باید به امضای کلیه سهام داران رسیده باشد؛
3) انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان که باید در صورت جلسه ای قید و به امضای کلیه سهام داران رسیده باشد؛
4) قبول سمت مدیریت و بازرسی با رعایت اخیر ماده 17 که باید مدیران و بازرسان آن را امضا کرده باشند؛
5) ذکر نام روزنامه کثیرالانتشاری که هرگونه آگهی راجع به شرکت تا تشکیل اولین مجمع عمومی عادی در آن منتشر خواهد شد.
مسئله ای که در اینجا مطرح می شود این است که اگر شرکت سهامی خاص پس از تشکیل به ثبت نرسد چه وضعیتی خواهد داشت. در مورد شرکت سهامی عام ماده 19 لایحه قانونی 1347 مقرر کرده است که اگر تا شش ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه موضوع ماده 6 لایحه مذکور شرکت به ثبت نرسد، هرکدام از مؤسسان و پذیره نویسان می توانند آورده های خود را مسترد کنند؛ امری که به منزله انحلال شرکت است. آیا می توان این قاعده را در مورد شرکت سهامی خاص هم قابل اجرا دانست یا خیر و اگر قابل اجراست، با این فرض که اظهارنامه موضوع ماده 6 لایحه قانونی 1347 در مورد شرکت سهامی خاص مصداق ندارد، مهلت شش ماده مورد اشاره قانون گذار از چه تاریخی شروع می شود؟
به نظر ما چون مقررات ماده 19 لایحه قانونی 1347 جزء مقرراتی نیست که قانون گذار در تبصره ماده 20 این لایحه اجرای آنها را در مورد شرکتهای نوع اخیر هم لازم تلقی کنیم؛ اما، چون در مورد شرکت سهامی خاصی غیر لازم دانسته است، باید اجرای آن را در مورد شرکتهای نوع اخیر هم لازم تلقی کنیم؛ اما، چون در مورد شرکت سهامی خاص تسلیم اظهارنامۀ موضوع ماده 6 لایحه قانونی 1347 ضروری نیست، رعایت شش ماه مقرر در ماده 19 این لایحه را باید از تاریخی احتساب کرد که شرکت تشکیل می شود؛ یعنی از تاریخ انجام دادن اقداماتی که گفتیم برای تشکیل شرکت سهامی خاص ضروری است. بنابراین، هرگاه مدیران شرکت تا شش ماه از تاریخ تشکیل شرکت آن را به ثبت نرسانند، شرکت را باید منحل شده تلقی کرد و سهام داران محق خواهند بود مطابق مقررات ماده 19 لایحه قانونی 1347 وجوه پرداختی خود را دریافت کنند. البته، دریافت وجوه از طرف آنان بدین معناست که در مقابل اشخاص ثالث مسئولیتی ندارند. در واقع، مقررات ماده 23 لایحه قانونی 1347 در مورد سهام داران شرکت سهامی خاص نیز لازم الرعایه است. به موجب این ماده: «مؤسسین شرکت نسبت به کلیه اعمال و اقداماتی که به منظور تأسیس و به ثبت رسانیدن شرکت انجام می دهند مسئولیت تضامنی دارند». در شرکتهای سهامی خاص، سهام داران اولیه شرکت مؤسسان شرکت تلقی می شوند.